Wraz z rozpoczęciem Nowego Roku wielu rodziców staje przed decyzją o podjęciu edukacji przedszkolnej przez swoje pociechy, a co za tym idzie zadaje sobie wiele pytań dotyczących rekrutacji do ww. placówek.
Jeżeli Twoje dziecko w bieżącym roku kalendarzowym ukończy trzeci rok życia, masz prawo wziąć udział w naborze do interesujących Cię przedszkoli. Jeżeli zaś Twoje dziecko ukończy 6 rok życia, to już Twój obowiązek. W większości gmin/miast proces naboru do placówek przedszkolnych rozpoczyna się w marcu. Jednak warto już teraz pochylić się nad tematem, gdyż obowiązujące przepisy nie regulują terminów naboru i może okazać się, że w Twojej gminie/mieście rekrutacja już się rozpoczęła.
Rozwiązania są dwa, a mianowicie Twoje dziecko może zostać wychowankiem przedszkola niepublicznego lub publicznego.
W przypadku przedszkoli niepublicznych rekrutacje prowadzone są indywidualnie i nie spotkałam się jeszcze z przypadkiem aby odbywała się ona w oparciu o system elektroniczny, choć oczywiście nie jest to wykluczone i wynika jedynie z woli organu prowadzącego daną placówkę. Zasadniczo, przedszkola niepubliczne to niewielkie placówki i rekrutowanie nowych wychowanków nie wymaga wprowadzania dodatkowego systemu – inaczej niż w przypadku przedszkoli publicznych. Dlatego, jeżeli zainteresowała Cię oferta konkretnego przedszkola najlepiej udaj się do niego osobiście i uzyskaj odpowiedź na wszelkie nurtujące Cię pytania. Oferta tego typu placówek jest bardzo szeroka i może różnić się diametralnie w kwestiach proponowanych zajęć dodatkowych, rodzaju posiłków i oczywiście kwoty jaką należy uiścić za pobyt i wyżywienie dziecka. Warto zapytać czy w przypadku nieobecności Twojego dziecka , np. z powodu infekcji – co na początku drogi przedszkolnej może być częste – będziesz musiał uiszczać pełną opłatę za pobyt, czy zostanie ona obniżona proporcjonalnie do nieobecności dziecka. Pamiętaj również aby dokładnie przeczytać umowę przed podpisaniem. Warto zwrócić uwagę na okres wypowiedzenia umowy i okresy, w których przedszkole niepubliczne może być zamknięte, a Ciebie w dalszym ciągu, zgodnie z zawartą umową obowiązywała będzie opłata. Niejednokrotnie placówki planują w okresie wakacyjnym niezbędne remonty czy urlopy personelu. Zakres pobierania opłat w placówkach niepublicznych w okresie nieobecności dzieci lub z innych powodów, których przyczyną mogą być obie strony umowy to przedmiot na osobny wpis. Najważniejsze o czym należy pamiętać, to to iż zgodnie z art. 168 § 1 Prawa oświatowego każda osoba prawna i fizyczna, przed otwarciem szkoły i placówki niepublicznej jest zobowiązana uzyskać wpis do ewidencji prowadzonej przez odpowiednią jednostkę samorządu terytorialnego (urząd miasta lub gminy). Ma też obowiązek powiadamiania wójta, burmistrza lub prezydenta miasta o zmianach dotyczących danych zawartych w zgłoszeniu. Wyżej wymieniony wpis gwarantuje, że pomieszczenia, w których będzie przebywało Twoje dziecko uzyskały pozytywną opinię właściwego miejscowo: państwowego powiatowego inspektora sanitarnego i komendanta powiatowego Państwowej Straży Pożarnej.
Drugim rozwiązaniem jest wzięcie udziału w rekrutacji do przedszkola publicznego na terenie gminy/miasta w którym mieszkasz. W chwili obecnej, większość miast korzysta ze wsparcia systemów informatycznych (zgodnie z art. 130 ust. 7 prawa oświatowego) w celu przeprowadzenia rekrutacji. Zwiększa to transparentność całego procesu, co zauważyła również Najwyższa Izba Kontroli w jednym z raportów. To czy nabór w Twoim mieście/gminie jest prowadzony za pośrednictwem systemu informatycznego czy w wersji tradycyjnej możesz sprawdzić na stronie internetowej swojego miasta/gminy lub po prostu telefonując do przedszkola albo odpowiedniego wydziału/zespołu/biura odpowiedzialnego za sprawy oświaty w danej jednostce.
W tradycyjnym procesie naboru wniosek należy złożyć w interesującym Cię przedszkolu. Tam też zapewne otrzymasz jego wzór. W procesie prowadzonym z wykorzystaniem systemu informatycznego to na platformie do tego przeznaczonej otrzymasz wszystkie wytyczne i przede wszystkim tam złożysz wniosek. System wyświetli Ci wszystkie możliwe do wyboru przedszkola. Wybrać możesz minimum trzy (w zależności od gminy) spośród nich. Jako pierwszą wskaż placówkę, na której najbardziej Ci zależy. Oczywiście system pozwoli Ci na wskazanie tylko jednego przedszkola ale tym samym zmniejszysz swój wpływ na ostateczny wynik naboru. Pamiętaj, że w przypadku przedszkoli nie obowiązuje rejonizacja, tzn. że gmina/miasto nie ma żadnego obowiązku wskazania Ci przedszkola, które znajduje się najbliżej Twojego miejsca zamieszkania.
Formularz wniosku zawierał będzie pytania, na które odpowiedzi będą miały wpływ na pierwszeństwo przyjęcia Twojego dziecka do wybranej placówki – to tak zwane kryteria ustawowe. Należą do nich, zgodnie z art. 131 ust.2 prawa oświatowego: wielodzietność rodziny kandydata; niepełnosprawność kandydata; niepełnosprawność jednego z rodziców kandydata; niepełnosprawność obojga rodziców kandydata; niepełnosprawność rodzeństwa kandydata; samotne wychowywanie kandydata w rodzinie; objęcie kandydata pieczą zastępczą. Wszystkie te kryteria przedstawiają tą samą wartość. Dodatkowo każdy samorząd może w drodze uchwały ustalić maksymalnie sześć dodatkowych kryteriów i ustalić ich wartość punktową. Będą miały one znaczenie w kolejnym etapie. Po wypełnieniu formularza w wersji elektronicznej, należy go wydrukować i zanieść wyłącznie do przedszkola pierwszego wyboru wraz z dokumentami potwierdzającymi spełnienie kryteriów ustawowych (np. oświadczenia lub orzeczenie). Po weryfikacji wszystkich wniosków zostanie opublikowana lista kandydatów przyjętych i nieprzyjętych do danego przedszkola. Oczywiście będziesz mógł to również sprawdzić za pośrednictwem swojego konta na platformie do obsługi rekrutacji. Kolejny krok należy do Ciebie. Będziesz musiał dokonać potwierdzenia woli uczęszczania Twojego dziecka do przedszkola, do którego się dostało. Często, rodzice pytają jaki ma sens potwierdzanie czegoś o co wnioskowali. Jest jednak wiele względów praktycznych. Pamiętajmy o tym, że we wniosku wybieramy trzy przedszkola. Zdarza się tak, że dziecko dostaje się do przedszkola trzeciego wyboru, a jest w wieku, który nie zobowiązuje go do odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego. W takiej sytuacji, rodzice często podejmują decyzję, że wyślą jednak dziecko do przedszkola niepublicznego, które znajduje się bliżej ich miejsca zamieszkania albo poproszą o pomoc np. członka rodziny. Dotychczas, owe potwierdzenie woli składało się w wersji papierowej, jednak w związku z trwającą pandemią w zeszłym roku potwierdzenia mogły przybrać np. wersję elektroniczną. Dlatego, warto uważnie zapoznać się zasadami obowiązującymi w swoim mieście/gminie. Pamiętaj, że wniosek o przyjęcie dziecka do przedszkola powinien podpisać każdy z rodziców, jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu. Wyjątkiem są sytuacje pozbawienia władzy rodzicielskiej lub ograniczenie jej do danego zakresu spraw.
Co jeśli moje dziecko nie dostało się do przedszkola w pierwszym etapie rekrutacji?
Należy pamiętać, że w większości przypadków prowadzone jest postępowania uzupełniające. Zasadniczo, odbywa się ono, gdy po zakończeniu pierwszego etapu pozostały jeszcze wolne miejsca w danym przedszkolu. I tym sposobem, czyli w wyniku postępowania uzupełniającego Twojemu dziecku zostanie wskazane miejsce w przedszkolu. Należy bowiem pamiętać, że gmina/miasto ma obowiązek zapewnienia miejsca w przedszkolu każdemu dziecku, które wzięło udział w rekrutacji i w bieżącym roku kalendarzowym ukończy trzeci rok życia.
Co jeśli zmieniam miejsce zamieszkania w trakcie roku szkolnego?
Takie sytuacje zawsze rozpatrywane są indywidualnie. Najlepiej skierować się do konkretnego przedszkola lub odwiedzić siedzibę miasta/gminy. Wydział/Biuro ds. oświaty w danej jednostce samorządu terytorialnego posiada bieżące informacje na temat wszystkich wolnych miejsc w placówkach przedszkolnych.
Co jeśli nie jestem mieszkańcem danej gminy ale chciałbym aby moje dziecko uczęszczało do placówki przedszkolnej na jej terenie?
Zgodnie z art., 131 ust. 7 jest taka możliwość, jednak dopiero po zakończeniu procesu rekrutacji na terenie danej gminy/miasta i oczywiście jeżeli tylko pozostały wolne miejsca.
Moje dziecko w bieżącym roku kalendarzowym będzie miało 2,5 roku. Czy mogę wziąć udział w rekrutacji?
W bieżącej rekrutacji niestety nie, jednak zgodnie z art. 31 Prawa oświatowego w szczególnie uzasadnionych przypadkach 2,5 letnie dziecko może zostać objęte wychowaniem przedszkolnym. Sprawa ma się podobnie jak ta powyżej, tzn. takie wnioski rozpatrywane są indywidualnie. Jak tylko Twoje dziecko ukończy 30 miesięcy skieruj swoje kroki do przedszkola lub do urzędu miasta/gminy. Możliwe, że są jeszcze wolne miejsca a Twoja sytuacja warunkuje przyjęcie dziecka do placówki.
Czy mam prawo odwołać się od decyzji komisji rekrutacyjnej?
W terminie 7 dni od podania do publicznej wiadomości informacji o kandydatach przyjętych i nieprzyjętych masz prawo do złożenia wniosku do komisji rekrutacyjnej o uzasadnienie odmowy przyjęcia. W terminie 7 dni od otrzymania uzasadnienia możesz złożyć odwołanie. Ostatecznie możesz również złożyć skargę do sądu administracyjnego na rozstrzygnięcie komisji rekrutacyjnej.
Zastrzegam, że informacje zawarte w artykule mają charakter ogólny i nie stanowią opinii prawnej. W związku z czym Kancelaria nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za wykorzystanie niniejszych informacji bez uprzedniej konsultacji.
Aleksandra Okoń – Pacler
prawnik
aleksandra.okon-pacler@turczanski.pl